Гараха тʏрэхэ ʏндэр сэбэр хʏбʏʏн   hʏбэлгэн хурса ухаатай байhанаараа нютагайнгаа  ʏбгэд, хʏгшэдэй дура татадаг, энэ холо ошохо хʏбʏʏн даа гэлсэлдэг байhан юм. Нютагайнгаа эхин болон дунда  hургуулинуудые дʏʏргэhэнэйнгээ    hʏʏлээр 1953 ондо тэрэ 20  буряад хʏбʏʏд, басагадhаа бʏридэhэн тʏрʏʏщын бʏлэгтэ орожо, Ленинградай А.Островскиин нэрэмжэтэ театральна институдта   hураха зол хубитай байhан юм. Профессорнʏʏд Т.П.Сойников, С.С.Клитин гэгшэдтэ заалгажа, актёрой мэргэжэлдэ  hурахадаа, шалгарhанай тэмдэгтэйгээр дʏʏргээ  hэн.

Х.Намсараевай нэрэмжэтэ буряад драмын театрта найман жэл соо хʏдэлхэдɵɵ, 30 гаран зʏжэгэй гол рольнуудта уран хурсаар,   ɵɵрын хараа бодолтойгоор, онсо бэлигтэйгээр наадажа, абаhаар лэ харагшадай дура татаа бэлэй. Элдэб зʏжэгʏʏдтэ наадахадаа, тэрэ буряад, монгол дуунуудые уран нугалбаритайгаар, ирагуу  hайханаар дууладаг байhанаараа театр харагшадта   hайшаагдадаг байhан гээшэ.

Уданшьегʏй режиссёр боложо, тʏрэл театртаа найман зʏжэг найруулан табяа  hэн. Буряадай литература болон искусствын 1959 ондо Москвада  ʏнгэргэгдэhэн хоёрдохи декадада хабаадахадаа, бэлигтэй бэрхэ артист боложо ябаhанаа харуулаа бэлэй.

Содном Дашиевич хаанашье ябахадаа, хаанашье хʏдэлхэдɵɵ, Эхэ орондоо, арад зондоо  ʏнэн сэхэ, патриот  ʏзэл бодолготой хʏн байhанаа харуулдаг  hэн. Тиин 1963 ондо КПСС-эй зэргэдэ ороо  hэн. Уданщьегʏй Ленинградта аспирантурада  hураба. Зʏʏн Сибириин соёлой институдта багшалхадаа, доцент С.Д.Будажапов театральна    таhагай оюутадые дʏрбэ дахин  hургажа гаргаhан габьяатай.

Партиин обком Содном Дашиевич Будажаповые 1975 ондо Буряадай  оперо, баледэй театрай ахамад режиссёроор хʏдэлхыень зууршалан табяа  hэн. Тиихэдэнь тэрэ улам эршэ дэлистэйгээр ажаллажа, режиссёрой, найруулан табигшын аргые, мэргэжэл шадабариие  ʏндэр дээрэ  ʏргэhэн юм гэхэдэ, алдуу болохогʏй. Дж.Вердиин «Дон Карлос», «Отелло», «Аттида», Дж.Пуччиниин «Тоска», А.Холминовой «Оптимистическая трагедия», Б.Ямпиловай «Нюдɵɵ   харалга», «Yхэл    хɣсэтэй» гэжэ оперонуудые найруулан табихадань, эдэ зɣжэгʏɣд   мɣнɵɵ   хʏрэтэр театрай тайзан дээрэhээ буугаагʏй шахуу.

Буряадай арадай дуушад Сэрэмжээ Уладаева Содном Будажапов хоёрой тайзан дээрэhээ гʏ,али Буряадай радиогоор хоолой ниилɣɣлэн дуулахадань, хɣн зон амяа даран шагнаха дуратай байhан гээшэ. Эдэ  жоёр дуушаднай «Хаанахинайл ааб», »Эжы аба хоёрнай» болон бусад буряад арадай дуунуудые ямар уянгата  hайханаар дууладаг байгаа гээшэб даа!

Ажалдаа туйлай ехэ амжалтануудые туйлаhанайнгаа тɣлɵɵ, Буряад ороной, Орос гʏрэнэй соёл болон искусствые  ʏндэр дээдэ шатада гаргалсаhанайнгаа тʏлɵɵ   Содном Дашиевич Будажапов Буряадай АССР-эй Гʏрэнэй шанда хʏртэhэн, Буряад Республикын арадай  артистын, Россиин габьяата ба арадай артистын ʏндэр нэрэ зэргэнʏʏдтэ  хʏртэhэн алдартай.  

   Энэ шэнжэлэлгын хʏдэлмэри юу  ʏгэбэб гэхэдэ нютагайнгаа тʏʏхэhээ ехэ  hонин юумэнʏʏдые мэдэжэ абабаб. Манай нютаг  hонин суутай хʏнʏʏдээр баян юм байна. Энэ хʏн хадаа алтан ʏлгы нютагаа, Эхэ ороноо сурхуулаа. Бидэ залуушуул саашань  ʏргэлжэлʏʏлжэ  тʏрэл нютагаа, хонгор  hайхан дайдаяа, тʏрэл хэлэеэ, тʏʏхэ домогоо, ёhо заншалаа сахижа, дамжуулжа, эльгэ зʏрхэндɵɵ    hанажа ябаха ёhотойбди. Энэ манай нангин уялга!