Минии хүгшэн эжы.

Энэ дэлхэй дээрэ ажамидаржа һуухадаа, ажабайдалай орео дабаануудые дабажа ябахадаа, сэдьхэлдээ һанаха ганса хүгшэн эжымни Гапилова Цырен-Дулма Цыреновна болоно.

Хүндэ хүшэр сагта эрэ болоhон тээбиимни Далахай тосхондо 1926 ондо түрэhэн юм. Тэрэ үедэ, бага наhандаа Санага нютагта Тошхоон гэжэ айлайда үргэгдэжэ ерэhэн байна.

Зузаантанhаа тараhан Идамай хүбүүн Санжатай хуби заяагаа холбожо, аяар арбан хоер үхибүүдые түрэжэ, «Эхэ-Герой» гэжэ үндэр нэрэ зэргэдэ хүртэhэн байна.

Би болобол арбан хоер үхибүүдэйнь эгээ ехэ басаганайнь гурбадахи басаганhаа гараhан гушань болоно гээшэб.

Бага наhанhаань хара ажалдаа бэрхэ, хүйтэ халууниие үзэhэн, халуун шулуу долеоһон минии тээбии үхибүүдээ, аша гушанараа ажал хүдэлмэриин дүршэлдэ hургадаг байгаа.

Хүгшэн эжымни залуу наhандаа колхоздо, hургуулиин завхозоор, үнгын ажал хэжэ ябаhан байна.

1960-аад онhоо «Ургы» гэжэ хүүгэдэй сэсэрлигтэ наhанайнгаа амаралтада гаратараа ажаллаа. Наhанайнгаа амаралтада гараашье hаа, ажалдаа бэрхэ тээбиимни олон аша гушанартаа туhалжа, тулгуури болон ябаа.

Арбан хоер үхибүүдэй эхэ, гушан табан ашанарай, табан гушанарай тээбии боложо, наян гурбан наhатайдаа хүгшэн эжэмни алтан дэлхэйтэй хахасаhан байна.

Минии hанаха байха Цырен-Дулма хүгшэн эжымни эльгэ зүрхэндэмни мүнхэрэн үлөөд байхал даа.

 Цырен-Дулма тээбиингээ 2003 ондо хѳѳрэhэн дурсалга танай анхаралда дурадханаб.

 «1935 ондо hургуулида ороод, табан жэл hурааб. Тиигээд ажалда ябаа hэм. Дайнай үедэ минии хээгүй ажал үгы. Паар хахалааб, үбhэ сабшааб, Эльхиин модондо ябааб.

 Хабартаа апрель соо паараа хахалдаг байгаабди. Анзаhанай түмэр барюулнуудhаа шэргүүлдээд, гарайнгаа альганай сооротор плугта hэжэрүүлжэ, газар хахалжа ябааб. Майн нэгэндэ паараа хахалжа, таряагаа хахалжа дүүргэгты гээд колхозой ноед хашадаг hэн. Заримдаа, сэрэгэй дохео болоходонь, hүнишье паар хахалаад үзѳѳб.

 Тарилгаяа дүүргээд, зундаа үбhэндэ ябадаг hэм. Хуурлигта, Зуузайзанда олон жэл ябааб. Тиигээд колхоздо хүдэлхэдэмнай мүнгэшье үгэдэггүй, салин хүлhэншье байдаггүй юм hэн. 1948 ондо Санжайжаб нүхэртэеэ hуугаа hэмди. 12 үхибүүдые түрѳѳб. Мүнѳѳ 31 ашатай, 20 гушатай болоод байнаб. Эхэ – герой боложо, «Материнская слава» 1,2, 3 шатын орденуудые абаа hэм. «Мать-героиня», «Ветеран труда», «30 лет Победы», «50 лет Победы» гэжэ медальнуудтайб.

 Дайнай үедэ фронт тыл хоер адляар харагдадаг байhан юм. Хархис дайсаниие дарахадань Улаан Армидаа туhалагты, «Все для фронта!», «Все для Победы!», «Наше дело правое!», «Мы победим!» гэhэн лозунгнуудай уряагаар ажаллажа ябаабди. Дайнда танк, самоледуудhаа гадна эдеэ хоол, гутал хубсаhан, дулаан бээлэй, оймhон хэрэгтэй. Үбэлэй hүниин утада дулаан оймhонуудые, нооhон бээлэйнүүдые нэхэжэ, фронтдо эльгээдэг, танк, самоледуудые бүтээлгэхын түлѳѳ мүнгэ суглуулжа эльгээдэг байгаабди. Тиимэhээ гүрэн мание, трудовой фронтдо ажал хэжэ ябаhан ветерануудые адли хараха, туhалха ёhотой. Пенсиимнай ехэ болгохо, материальна туhаламжа хүргэхэ ёhотой. Минии пенси заахан, 760-аад байгаа. Мүнѳѳ 1100 түхэриг болгоо юм.

 Дайнай үедэ хүдэлhэн ветеранууд иимэрхүүл байдалтай байнабди даа».