Шэнын 30-да, бурханаа дэлгээхэ үдэртэ, Нарин-Асагад нютагта Үхибүүдэй Сагаалган үргэнөөр тэмдэглэгдэдэг.

Энэ хадаа багашуулай  эгээл дуратай һайндэр юм. Асагад нютагаархин иимэ һайхан заншалаа алдаагүй, Сагаалганай  эгээл шухала үдэрнүүдэй нэгэн гэжэ тооложо, эртээнһээ бэлдэдэг. Айл бүхэн амтатай бэлэгүүдые абажа, эртэ үглөөнһөө эдир айлшадаа угтан абадаг дэмбэрэлтэ заншалтай.
 
Энэ үдэр нютагай үхибүүд эртэлэн бодожо, жэлһээ жэлдэ үргэн уужам боложо байһан гудамжануудаар баяртай алхалан, нютагайнгаа айл бүхэндэ сагаалжа, амар мэндэеэ хэлэн, амтатай шэхэр гү, али  үнэтэ бэлэгтэ хүртэдэг.
 
Нютагай зон үхибүүдые баярлуулха, гайхуулха гэжэ эгээл амтатай, үнгэтэ һайхан саарһатай, шанар һайнтай бэлэгүүдые абахые  оролдодог. Морожено, үнгэтэ фруктнуудые, конфетэ болон бусад нюдэ һаргаама орёолтотой шэхэр, амталуурнуудые бэлэг болгон баридаг. Түрэл түтимэйнгөө үри хүүгэдтэ айлнууд тусхай бэлэгүүдые бэлдэдэг. Энэ хадаа буряад зоной түрэл зоной таһаршагүй холбоотойе гэршэлнэ.
 
Хахад үдэрэй туршада нютагаараа сагаалһан үхибүүд туулмагаар дүүрэн бэлэгээ (5-6 кг) даажа ядаһаар гэр тээшээ зоридог. Энэ үдэр мартагдашагүй баяр баясхалан асарна. Хамта дээрээ энэ үдэр 200-аад үхибүүдые айл бүхэн сагаалуулна.

Үхибүүдые баярлуулха гээшэ эгээл ехэ буян гэжэ нютагаархид хэлсэдэг. Энэ тон зүб. Үхибүүд иигэжэ сагаалжа ябахадаа, ганса бэлэгтэ хүртэнэ бэшэ, харин нютагайнгаа зонтой танилсана, амар мэндэеэ хэлэжэ, аха заха зонтоёо харилсажа һурана, байра байдалтайнь танилсана. Уг удамаа, угайнгаа заншалаа хүндэлжэ, ёһолжо ябахаһаа буянтай хэрэг байхагүй. Үхибүүдые буряад ёһоороо хүмүүжүүлгэдэ энэ һайндэр ехэхэн нүлөөлнэ.
 
Нютагһаан гадуур ажаһууһан хүнүүд түрэһэн гараһан нютагаа орхижо болохогүй гэһэн урданай үгын ёһоор, үхибүүн наһанайнгаа һайндэрые алдангүй, бэлэг сэлэгээ абажа, үри хүүгэдээ, аша зээнэрээ сагаалуулхаяа суг хамта нютагаа айлшалдаг үшөө нэгэ һайн заншалтай. Элинсэг хулинсагайнгаа буусада ерэжэ, нютагайнгаа амтатай агаараар амилжа, үхибүүдынь эжы абынгаа нютагаархидтай золгон, хэнэй үхибүүн, хэнэй зээ, аша байһанаа, буряад арадай түлөөлэгшэб гэжэ мэдэрнэ. Нютагай зоной үхибүүдһээ, аша зээнэрһээ гадна бусад аймагуудһаа, нютагуудһаа танил талын, түрэл гаралай үхибүүд  ерэжэ сагаалдаг юм. Айлшаднай нютагай үхибүүдээр суг хамта алхалан, Сагаа һарын хэшэгтэ хүртэжэ, иигэжэ үргэнөөр Асагадта үхибүүдэй һайндэр тэмдэглэдэг ушарта баясадаг.

Энэ дэмбэрэлтэ үйлэ хэрэгээрээ бидэ, Асагад нютагай зон, ехэ омогорхонобди. Үхибүүдэй Сагаалган Асагад нютагай хэдэн үеын зониие нэгэдүүлһэн эгээл үнэтэ арюун заншалнуудай нэгэн гээшэ.