Анхан сагта “Шасарганын” гэһэн совхоз энэ сэнтэй жэмэсые ургуулдаг болон буйлуулгын үйлэдбэри үргэнөөр эрхилдэг бэлэй. Тэрэ эмхиин үндэһэн дээрэ шэнэ үйлэдбэри нээгдэбэ гээшэ. "Темник" гэһэн завод мүнөөдэрэй байдалаар 13 кг шасарганын холимол тобшо зүйл ажалай нэгэ халаанай туршада үйлэдбэрилнэ. Гэхэ зуура, энэ үйлэдбэриеэ үшөө дээшэнь болгохоор түсэблэнхэй.
Шасаргана жэмэсэй аша туһа хэр угһаа арад зон мэдэжэ, үргэнөөр хэрэглэдэг байгаа. Шасарганын тоһон шатаһан, яра шархада туһалдаг, мүн эмнэлгын хирургиин болон косметологиин һалбаринуудта хэрэглэдэг юм. Гайхамшаг ашаг туһатай энэ жэмэсэй үйлэдбэри нёдондоһоо эхилһэн түүхэтэй. Нэн түрүүн хуушан ажахын байра сэбэрлэжэ, заһабарилжа, теплица соо 70 мянга гаран ургамалай нарай эшэнүүдые таряад, тэдэниие саашан ургуулха газар худалдажа абаһан байна. Тиигэжэ шэдитэ жэмэс Сэлэнгын аймагта урагшатайгаар ургажа эхилээ. Саашаа бэхижэн, ургаса һайнаар абажа эхилхэдээ, эндэ шасарганые буйлуулха цех нээгээ болоно. Цех дээдын һайн шанартай шасарганын тоһо үйлэдбэрилдэг болонхой. Жэл соо 1.5 тонноһоо дээшэ концентрат гаргаха аргатай. Энэ ашаг туһатай зүйл ариг сэбэр байдалай аргаар үйлэдбэрилнэ. Тэрээниие тусгаар гидравлическэ пресс хангадаг.
– Иимэ аргаар үйлэдбэри эрхилдэг улас дотор ори ганса энэ эмхи болоно. Бусад газарта химическа аргаар шасарганын тоһо гаргадаг. Эндэ хүйтэн даралгаар абтагдана гээшэ. Энэнь бэеын тамирта хорогүй, экологиин талаар шанартай зүйл болоно, - гэжэ Зүүн Сибириин арга зүйн дээдэ һургуулиин "Оньһон зүйнүүдэй машинанууд болон түхеэрэлгэнүүд. Агроинженерия" гэһэн тэнхимэй доцент Алексей Хантургаев тодорхойлбо.
Зүүн Сибириин арга зүйн дээдэ һургуули "Темник" гэһэн ажахыда энэ түхеэрэлгэ баталагдаһан хэлсээнэй шугамаар дамжуулһан байна. Эдэ хоёр эмхинүүдэй суг хэлсээнэй аргаар шасарганаһаа буйлагдаһан элдэб зүйлнүүд: сай, ундан, амтан эдеэн, хатаагдаһан жэмэс гээд нара хараһан байха юм.
Буряад Уласай хүдөө ажахын болон эдеэ хоолой сайд Галсан Дареевай тэмдэглэһээр, "Витаминизация" гэһэн шугамаар һургуулинуудта шасарганын шүүһээр хангажа байха тухай хотын эдеэ хоолой комбинадтай хэлсээ баталагдаһан байна.
«Темник» гэһэн ажахы мүнөөдэрэй байдалаар Сэлэнгын, Зэдын аймагуудай болон Удаан Үдын ниигэмэй хамгаалгын эмхинүүдээр буйлуулагдаһан зүйлнүүдээр ханган тараадаг байна.
Комментарии