Зунай эхиндэ Буряад Уласай нислэл Улаан-Үдэ хотодо үнгэргэгдэһэн Baikal Travel Mart 2024 гэһэн уласхоорондын аяншалгын үзэсхэлэндэ буряад хэлэн дээрэ бэшээтэй үнгэтэ нааданхайнууд намайе ехэтэ һонирхуулаа бэлэй. Дүтэлэн харахадамни, үхибүүдые буряад хэлэндэ һургаха аргатай үзэмжэ һайхан нааданууд табигданхай. Дэлгэгдэһэн үзэмжэнүүдые залуухан хүбүүн хүн зондо дурадхажа байна. Танилсахадамни, энэ залуу хүн хадаа Хурамхаанай  хүүгэдэй уран урлалай һургуулиин зурагай багша Роман Павлов байшаба.

Уран зураашан  Зүүн Сибириин соёлой дээдэ һургуули дүүргэһээр  7 жэлэй туршада Улаан-Үдэ хотын хүүгэдэй уран урлалай 4-дэхи һургуулида зурагай багшаар ажаллаһан юм. Мүнөө  Хурамхаанай хүүгэдэй уран урлалай һургуулида ажаллана.

Роман Олегович арба гаран жэлэй туршада хүнэй дүрсэ-портредүүдые зурадаг юм. Гэхэ зуура юрын дүримүүдтэй гэр бүлын  стол дээрэ наададаг наадануудаар ехэ һонирходог байгаа. Тиигэжэ 2021 оной Сагаалганай үедэ эгээл түрүүшын нааданхайнууд мүндэлһэн байха юм.

- Минии нааданууд һуралсалай бэшэ, харин буряад арадай түхэлөөр шэмэгдэһэн  сэнгүүлгын наадан болоно гээшэ. Эгээл түрүүшын наадан хадаа буряад эдеэн тухай "Амтатай наадан" – хэрэгтэй зүлйнүүдые суглуулдаг наадан байгаа. Буряадай заншалта эдеэнүүдые шанахадаа, хэрэгтэй эдеэнэй зүйлнүүдые суглуулан, эгээл сэнтэй шэнжыень тодоруулдаг. Тиигэжэ һүүлэй һүүлдэ абтаһан тоонууд тоосогдожо, илагшад элирүүлэгдэдэг, - гэжэ Роман хөөрэбэ.

Хоёрдохи бүтээлынь –“Намаг” гэжэ наадан болоно. Энэ наада үхибүүд багадаа наададаг байгаа. Дүрбэн адлихан хаартанууд суглуулагдадаг. Һүүлдэнь энэ наадые шэнэдхэжэ, амитадай дүрсэнүүд бүтээгдэжэ, нааданай эрилтэ нэгэ бага ондоо болгоһон байна.

- Би наадануудые фото саарһан  дээрэ хэблээд, карта бүхэниие ламирировани гаргадагби. Намда наһанаймни нүхэр Туяна хамһалсадаг. Тиигэжэ хоюулаа 100-гаад наадануудые  бүтээгээд, интернет сүлжээгээр наймаалаабди. Тэрэ жэл 90 гаран наадануудые худалдаабди. Тиигэһээр энэ ажалаа орхёо бэлэйбди, - гэжэ Роман тэмдэглэбэ.

Хурамхаанай 1-дэхи дунда һургуулида буряад хэлэнэй фестиваль үнгэргэгдэжэ, суг ажалладаг нэгэ багша "Амтатай наадан" гэжэ нааданхай олондо харуулһан байгаа. Тиихэдэнь, хүнүүд тэрэ наадануудые худалдажа абахаяа һанахадань, Павловтан принтер худалдажа абаад, дахин нааданхайнуудые һэргээжэ эхилһэн юм.

Энэ мүнөө зунай эхиндэ үнгэрһэн аяншалгын үзэсхэлэндэ Роман  “Алууршан” гэжэ хаартын наада һэргээжэ, улам хүгжөөһэн байна.

-  Энэ наада бидэ багадаа наададаг һэмди.  Мафия гэжэ нааданда адлишуу, гансал һүнигүй. Алууршан бүгэдын хараһаар байтар эмнисгээд  алана. Үшөө ехэ багса мүнгэнүүдые нэмээб, тэдэниие абаха эрилтэнүүдые мафия монополи хоёр наадануудые холижо, зохёогооб, - гэжэ уран зураашан тайлбарилба.

Хурамхаанай аймагайнгаа  80 жэлэй ойн баярта зорюулан “Табан хушуун мал” гэһэн наада бүтээгээ.  Эндэ буряад арадай урдаа хараха табан адуу малые суглуулха болоно. Амитан бүхэн өөрын тусхай тоо сэгнэлтэ үгэнэ, эндэ һүрэг соо малай тоо баһал өөрын удхатай. Нааданхайн хайрсаг малай хотон мэтээр уран гоёор дархалагдаа.

-  Би гэр бүлөөрөө булта суглараад, хүхилдэжэ байгаад, элдэб наадануудые наадаха угаа дуратайб. Тиимэһээ сүлөө сагаа үнгэргэдэг энэ гайхамшаг зүйлдэ элдэб наһанай зонуудые хабаадуулха хүсэлтэйб. Бидэ багахан хүбүүнтэеэ хүгшэн эжынэртэйнь наададагбди. Стол дээрэхи наадан элдэб наһанай зониие һонирхуулдаг, нэгэдүүлдэг, эбтэй харилсаатай болодог, - гэжэ бэлигтэй уран зураашан һанамжална.

Үнэхөөрөөшье уран зурааша, багшын һанамжа тон зүб лэ даа. Элдэб оньһон гаджедүүдые гартаа баряад, сэхэ харилсаанай үгы болоһон сагта, Роман Павловай бүтээһэн нааданууд угаа хэрэгтэй болоно ха юм. Гэр бүлэ  сэхэ харилсажа, хүгшэн залуугүй нэгэ һонирхолтой, нэгэ һаналтай болохонь, энэ үймөөтэ оршон сагта угаа шухала ха юм даа. Мүн үшөө шухаг юумэн гэхэдэ, нааданай зүйлнүүд буряад хэлэн дээрэ бэшээтэй, тэрниие нэрлэжэ наадахадаа, үхибүүд буряад хэлэндээ дары һураха аргатай бшуу.

Нааданхайнуудаар һонирхобол, хандахадатнай болоно.