Сочинени

Уланай дунда hургуулиин  6-хи классай hурагша

Бубеева Светын ажал

«Өөрын hайхан дайдые

Орхихо хэрэггүй,

Түрэhэн hайхан нютагhаа

Төөрихэ хэрэггүй» - гэжэ эртэ урда сагhаа хойшо угсаата буряад араднай дэмы хэлсэдэггүй. Үнэхөөрөөшье зүб! Дуулим ногоон талатай, үдхэн ой тайгаар баян, буурал баабайн заяатай, амгалан урдадаг Баргажан голой эрьедэ, Шастын үндэрэй хормой доро, ехэ  газар эзэлэн, минии тоонто – Улан нютагни мүндэлhэн.

Улан нютагыемни тойроод олон хада ууланууд харагдадаг. Манай нютагаархид тэдэнээ хододоо тахижа байдаг юм. Жэшээлбэл, «Шастын үндэр», «Нүхэтэй шулуун», «Наадан жалга», «Эхэйн ялга», «Шэнэhэн» г.м. Эдэ болбол манай нютагай эгээ томо обоонууд, үргэлэй газарнууд юм.

Hарьдаг уулануудай ара үбэрhөө бурьялан харьялан гарадаг булагууд, уhа горход бии. Тэдэниие нэрлэбэл, «Нюдэнэй аршаан», «Залааhан дээрэ», «Хойто аршаан». Хүн зоной «Хойто аршаанай» домынь мэдэhэн тухай минии хүгшэн эжы иигэжэ хөөрэдэг. «Нэгэтэ ангуушад агнажа ябаhаар баабгай шархатуулаад, тэрэнээ мүрынь мүшхэбэ. Яба ябаhаар харахадань, тэрэ баабгайнь шархаяа булаг соо хэн, аргалжа байгаа. Тэрэ гэhэнhээ хойшо нютагай зон энэ аршаанай домыень элирүүлээ гэхэ». Тэрэ сагhаа хойшо хүн зон үбшэ тахалаа эндээ аргалдаг болонхой.

Минии hанахада, эдэ газарнуудта ерэхэдээ хүн бүхэн сэдьхэлээ тэгшэржэ, hанаагаа амардаг.

Юундэб гэхэдэ, нэгэ, ямар бэ даа, сагаан, hаруул, нангин юумэнэй эхи үгэдэг, найдал, этигэл түрүүлдэг.

Бүмбэрсэг дэлхэй дээрэ түрэхэдөө хүн хадаа үлзы буянтай үлгы нютагтай юм. Улан нютагни намда юунhээшье үнэтэй, сэнтэй. Хаанашье ябаа хадаа,  үлгы нютагаа зүрхэ сэдьхэлдээ дүтэ абажа, ямаршье сагта ужам, баян болгохоёо оролдожол ябахаб!

Үлзы буянтай үлгы нютаг тухайгаа бодолгото болоходоо, «Өөрын hайхан дайдые орхихо хэрэггүй, түрэhэн hайхан нютагhаа төөрихэ хэрэггүй» гэhэн арадай үгэнүүд ямар гүнзэгы удхатайб гэжэ мэдэрнэм.