Бүри урда сагта нэгэ үнеэн Зэдэ мүрэниие (тиихэдэ Сэлэнгэдэл ехэ hэн гэе) гаталхаар тамаржа ябатараа, тугаллаха болобо ха. Аргаа барагдаhан үнеэн үүгэнэн хажууда байhан Ехэ Бага Гойногор гэжэ уулануудhаа туhаламжа эрихэдэнь, тэрэниие шулуун болгожорхео hэн гэхэ.

Мүнѳѳ Оёорой совхозой хуушан hуурида, Зэдэ голдо дүтэхэнэ, Үхэр-Шулуун гэжэ нэрэтэй хадахан байдаг. Хажуудань Тугал-Шулуун гэжэ болдогхон бии. Мүн Удаажан-Шулуун гэжэ хабтагайтайхан добуун байха.

Эдэнэрэй сэгээн талын дунда тобойлдохыень харахада, үни сагта нэгэ сэсэн хүнэй ажаглажа үгэhэн нютагай нэрэ hонирхолтой шэнги hанагдаха юм.

«Үхэр Чулуун» гэжэ нэрэ хаанаһаа бии болооб гэбэл, урда сагта нэгэ иимэ ушар болоһон юм гэдэг: «Нэгэтэ Зэдэ урдаад, тээ доро ошожо газардаһан байгаа. Тугалһаа ябаһан үхэр мал уһанда хаагдажа, тэрэ уһаниинь бүри ехээр ерэжэ, олтирогой бүтүүрхэдэ тэрэ мал тамаржа уһа гаталха баатай болобо. Тэдэнээ дунда нэгэ түрэхэ үнеэн байһан аад, тэрэ ехэ үерэй уһые гаталжа тамарха шадалгүйдэжэ, уһа руу урдаад, тээ доро ошожо хайрадаад, тугаллажархиһан байгаа ха. Тиигээд тугалынь баһал уһанда урдаад, тээ доро ошожо газардаһан байгаа.

Тугалһаа доошоо удаажань урдаад, мүн тээ доро тогтошоһон юм гэдэг. Тэрэ хайрдажа тогтоһон  үнеэн мѳѳрэ- мѳѳрэһѳѳр хада шулуун болотороо мѳѳрѳѳд үлээ ха. Баһал тугалынь мѳѳрэ- мѳѳрэһѳѳр хабсагай шулуун болошоо ха. Удаажань тээ дорохоно тогтожо, обогор шулуун болошоһон гэдэг». Теэд тэрэ  үхэр шулуун үе- үе болоод лэ мѳѳрэхэнь дуулдадаг юм гэжэ урданай хүнүүд хѳѳрэлдэдэг байгаа.Тэрэ Үхэр Чулуунай оёорто Зэдэ мүрэнэй урадхамал дундуур гурбан багахан хада шулуунууд байдаг юм. Тэдэниие «Үхэр Чулуун», «Тугал Чулуун», «Удаажан Чулуун» гэжэ нэрлэдэг. Тэрэ арал дээгүүр мойһоной модон ехээр ургадаг. Зунай үедэ бүхы модонуудай сэсэглээд байхада, бүхы арал саган саһандал сайжа, холоһоо мойһоной сэсэгэй үнэр анхилан байдаг.Зунай сагта эндэ хүн зон олоороо сугларжа, амаржа, сэнгэжэ байдаг. Намарай сагта мойһон аймшагтай элбэг гарадаг.