Сартуул Булагай дацан болбол 1805 ондо баригдажа, «Гэндэн Мүнцэглин» гэжэ нэрэтэй, Лхама һахюуһан тахидаг байгаа. 1853 оной мэдээгээр 4 дацан-һүмэтэй, 5 баталамжын ламанартай, 3509 мүргэлшэдтэй байгаа. 1900 гаран оной үеэр 200 гаран ламанартай, цам-майдартай болоһон юм. 20-дохи зуунай эхеэр тэрэ дасанай хүреэ гортиг дээгүүр 10 гаран дасан дуганууд мүндэлжэ, гурбан зуугаад ламанар хурал мүргэлдэ хабаададаг байhан гэдэг. Залуу хубараг ламанарые hургажа, гүн ухаанай эрдэм номые (философиие) дээшэлүүлхэ талаар Цанид хуралтай, Чойрын дасантай байhан.

Гол дасандаа Цогчон хуралаа, бүхы ламанар хубарагуудтаяа хабаадажа, мүргэлшэдэй бүхы хэрэгые бүтээдэг байhан юм. Тэрэл дасандаа Майдарай хурал хуража Майдар бурханаа залажа, дасан хүреэнэйнгээ горлом тойруулан, гороо хэжэ, сан хэнгэрэгэй, бүреэ бэшхүүрэй хүгжэм доро олон мянган мүргэлшэдые хабаадуулжа, ехэ найрай хурал мүргэл хэдэг байгаа.

Булагай дасанда буддын шажанай дээдэ эрдэмтэд байhан. Жэшээлхэдэ, Мархаа дооромбо гээшэ бүхы монгол эрдэмтэдэй дунда сууда гараhан, Монголой эрдэмэй хүреэлэнэй дээдын эрдэмтэдэй багша байhан, олон ном зохеожо бэшэhэн, олон ном оршуулhан ба Россин эрдэмтэдтэ мэдээжэ Петербургын буддын шажанай дасангай барилгын маяг гоёолтые эрхилжэ хэлгэhэн. Ази түбиин дасангуудай барилгын нарин гоёолтын маяг түхэлые (архитектура) hайн мэдэхэ уран зурааша мэргэжэлтэй эрдэмтэн байhан гэдэг.

Булагай дасан зүүн талмай дээгүүр хүдѳѳ ажахын малтай олон айлнууд hуудаг байгаа. Тэдэнэй дунда зэргын шадалтай айл  Занданай Очиржабынхи гэдэг хоер хүбүүдтэй, хоер хүүхэдтэй айл байhан.

Очиржабтан ехэ хүбүүгээ долоо хүрэхэдэнь Булагай дасанда хубараг болгожо, hахил хүртүүлхэдэнь, Данзан Еши гэжэ нэрэ үгтѳѳ. Тэрэ хүбүүн арба гаран жэл соо түбэд номые шудалжа, Чойрын хурал дүүргэжэ, гэбшын дамжаа барижа гэбшын эрдэмтэй боложо, гэлэ санаартанай дунда зэргын hургуулитай болоо.

Гэхэ зуура Данзан Еши даруу, доро зүрхэтэй, айха, сошохые мэдэдэггүй налгай хүн байhан дээрэhээ Булагай дасанай шэрээтэ багшын абажа, эрдэмэй hургууляар Баруун Жуу мордохоео 1913 оной хабар ябаа hэн гэдэг.

Данзан Еши лүйжэнгэй hургуули дүүргээд, эрдэм номоо дээшэлүүлхын тула нүгѳѳ гэгээн багшада шаби орожо, үшѳѳ дүрбэн жэл hуража, гүн ухаанай номые шудалжажа аграмбын эрдэмтэй болоо…» - гэжэ Д.-Д.Менжигийн бэшэhэн байна.