Уг гарбалым Yргэhэн, гал гуламтым бадарааhан тYрэлхидθθ тYYрээхэм.

Хошонгуу хурса Yгθθрθθ гY, али ямар нэгэ ябадалаараашье домогто ороhон хYнYYд ямаршье нютагта байдаг. Эгэтын – Адагта тиимэ хYнYYдэй нэгэн Намдагай Доржо байhан ха гээд манай нютагай мэдээжэ поэт Ц-Д. Ц. Дондогой «Гурбан голой бэлшэртэ» гэhэн ном соогоо бэшэhэн байдаг.

Хара мориндоо мYнгэн тоборюулгата эмээл тохожорхеод, хYхэ шэршYY дэгэлээ хYрхылгэн hагад утаhан бYhθθрθθ бYhэлθθд, обоо тахилганда гY, али дасанай хуралай болоходо гY, - юрэдθθл зоной сугларhан газарта ябахада: «Хθθ хара моритой, хYжэ мYнгэн эмээлтэй, хYхэ шэршYY дэгэлтэй – иихэдээ бии хэн гээшэбиб? Ороной тэнгэри гY , али Намдагайнь Доржо гY?» - гэдэг юм hэн гэхэ.

ЗYYн Ульдэргын hалхитада тоонтотой байhан Улаалзай ХYбдYYд обогтой Намдагай Доржын 3 хYбYYдэй эгээ ехэнь – мини нагаса баабай Доржын Цыбикжап гээшэ. Нютагтаа тYрYYшын механизаторнуудай нэгэн байhан. Эгэтын МТС – hээ броньтой байжа, дайнда абтаагYй. «… Yбэлэй хYйтэндэ хургаа хайруулхаар, зунай ааяма халуунда «халхай» гэжэ гараа шаташахаар болодог тYмэр тYдэгэтэй нилээн носолдоhон, МТС-эй, хожомынь колхозойнгоо урдаа хараха механизаторнуудай нэгэн ябаал даа» гэд Ц-Д. Ц. Дондогой ном соогоо бэшэhэн байдаг. Энэ дYй дYршэлынь абаhан зээй хYбYYн Жалсанов Доржо Буряадай ХYдθθажахын инститYYд дYYргэжэ инженер – механик мэргэжэлтэй болоод, мYнθθ РЭС – тээ мастераар хYдэлэнэ.

Харин хоер дYYнэрынь залу наhанайнгааа тYлэг Yеые дайнда хербоhолуулhан, галдуулhан намтартай. Доржиев Мунко Намдакович Волховско фронтдо Новгород шадар шоройдо булагдажа, контузии абаhан байдаг. Талаан болоходоо, ротынь командир санинструктор хоер жэбхYYнэйнь хормойн YзYYрэй шорой дороhоо бултайжа байхые обеороод, малтажа гаргаhан юм гэдэг. 1946 ондо нагасамни сэрэгhээ табигдажа, нютагаа бусахада Алдар Солын III шатын ордентой, «Шэн зоригой тYлθθ», «Дайшалхы габьяагай тYлθθ», «Ленинградые хамгаалhанай тYлθθ» болон бусад олон медальтай ерээ. Дайнай hYYлэр бYхы ажал хуу хэhэн байгаа. Колхозой зYгышэн, механизатор ябаа.

Намдагай Доржын Yшθθ нэгэ хYбYYн – 1917 ондо тYрэhэн Дэмбэрэл Намдакович Доржиев Улаан- Удэдэ багшын институдта hуража ябатараа, дайнда мордожо, Воронеж шадар баатарай Yхэлθθр унаhан юм. Хэрбээ дайн боложо hаатуулаагYй hаань, нагасамни эрдэмэй Yндэр зиндаада хYртэhэншье байха hэн аалам. Абагынгаа нангин хYсэлые бэежYYлhэн Доржиева Бутидма Цыбикжаповна Буряад Республикын Габьяата багша болонхой. Бии – Намдагай Доржын Цыбикжабай Бутидмаhаа гараhан басаган Жалсанова Юлиана багшын мэргэжэл шэлэhэн харгымни уг гарбалайм табисуур гэжэ hананаб. Минии аба Жалсанов Николай Дугданович – тоо бодолгын багша, психолог, шатаршан байhан. «Бишыдан багша» гэжэ Ульдэргэ нютагтаа алдаршаhан хYн (1922 ондо Заха-Толгой гэжэ газарта θθрынгθθ hайхан сэдьхэлээр hургуули эмхидхэhэн тYYхэтэй ) Yбгэн баабайм болоно.

Дулма хYгшэн эжымни,

Долгор нагаса эжымни

Хатуу сагта зобоошье hаа,

Хамтынгаа ажал орхеогYй,

Сартайл хамта жYдхэжэ,

СYлθθ тухагYй ажаллажа,

Гараар Yбhθθ сабшажа,

θθhэдθθ hYрие хаяха.

Гэрэлтэй мYшэдтэ YдэшYYлэн,

Газаахи ажалаа дYYргээд,

Харшиинтай лампын гэрэлээр

Хубсаhаа оедог байгаа.

Будаhан мэшээг юбкэтэй,

Уллаhан бYд гуталтай,

Yбhэн дYрэнхэ хэнхэй,

Бултантайл адли ябаал даа.

Ажалай габьяа харуулhан

Алдарта геройнууд байгаал даа

Ашата hайхан эжынэрни.

Бутидма мини эжы

Бурханай орондо ошоhон

Аба эжынэр, абганарайнгаа

Хойтын буян бYтээжэ,

Хуралш,сангарилш болог,

Юрθθлыень абажа ябадаг

Еhотойл hайхан эжы даа.

ТYрэhэн гараhан

Уг гарбалаараа

ТYрэл тYтим зоноороо,

Омгорхожо ябадагби,

Одо заяанайм hYлдэ гэжэ

hYгэдэжэ ябадагби.

Жалсанова Юлиана – Яруунын аймагай Эгэтын – Адагай дуунда hургуулиин багша. 2011 он ноябрь.